OFFICIOSI

OFFICIOSI

romae olim iidem qui Salutatores. Ita vocabatur Clientum turba, qui Patronis ac magnis Amicis Ave matut inum portantes, eos in forum deducebant ac reducebant, quod officium diutissime duravit, etiam postquam Imperium byzantium translatum est. Nam circa Urbis Praefectos togati, i. e. Clientes, ut infra videbitur, officium praestabant. Marcellin. l. 15. de Leontio Urbis Praefecto qui ad concitatam multitudinem in vit is amicis pergebat, Illuc de industria, inquit, pergnes Praefectus ab omni toga, apparitioneque (i. e. officiosorum turba) rogabatur enixius, ne in multitudinem se arrogantem immitteret et minacem. Observabant itaque hi limina potentiorusn, et Populi Romani magna pars in his Officiis occupata fuit, adeoque liberi homines hoc comitum, anteambulonum et asseclarum corpus constituebant, ingenticopiâ. Iuvenal. Sat. 3. v. 239. et 243.

Si vocat officium, turbâ cedente vehetur,

Dives et ingenti curret super ora Liburno,

——— —— Nobis properantibus obstat

Unda prior: magnô populus premit agmine lumbos,

Qui sequitur: ferit hic cubitô, ferit assere durô

Alter.

Elganter Seneca l. 6. de Benefic. c. 34. Ad quemcumque itaque istorum veneris, quorum salutatio urbem concutit, scito, etiamsi animadverteris obsessos ingenti frequentia vicos et commeantium in utr amque partem catervis itinera compressa, tamen venire te locum hominibus plenum, amicis vacuum. Salutatoria vox fuit Ave. Martial. l. 4. Epigr. 78.

Condita cum tibi sit iam sexagesima messis,

Et facies multô splendeat alba pilô.

Discurris totâ vagus urbe, nec ulla cathedra est,

Cui non mane feras irrequietsis Ave.

Et sine te nulli fas est prodire Tribuno,

Nec caret officiô Consul uterque suô.

Hora officiosae huius salutationis, potentiorum antelucana, tenuiorum matutina fuit. Iuvenal. Sat. 3. v. 126.

Quod porro officium, (ne nobis blandiar) aut quod

Pauperis hoc meritum? Si curet nocte togatus

Currere? Cum Praetor lictorem impellat, et ire

Praecipitem iubeat, dudum vigilantibus orbis,

Ne prior Albinam et modiam collega salutet.

Idem Sat. 5. v. 19.

---- Habet Trebius, propter quod rumpere somnum

Debeat et ligulas dimittere, sollicitus, ne

Tota salutatrix iam turba peregerit orbem

Sideribus dubiis, aut illô tempore, quô se

Frigida circumagunt pigri Serraca Bootae.

Sallustius in Catil. C. c. 28. Cornelius eques Romanus operam suam pollicitus, et cum eo L. Vargunteius Senator, constituêre eâ nocte paulo post cum armatis hominibus, sicuti salutatum, introire ad Ciceronem, etc. Ad tenuiores Ave matutinum, de quo supra, refer. Vestis toga fuit, etiam post desuetum eius, a tempore amissae libertatis, usum. Officium enim illud togatos peregisse, notum: Unde Vetus Interpres Iuvenalis, in illud Sat. 10. v. 45. Niveos ad frena Quirites, In candidis, inquit, Tagis officium facientes. Et quidem mane togati Salutatores, deductio ac reductio togata, tota imo fere dies usque ad balnearum cenaeque horam togatatransacta est. Atque hinc tam frequens, apud Martialem et reliquos eius aevi Scriptores Togas mentio: imo et Togae pro Clientibus togatis non raro usurpatae. Martial. l. 10. Epigr. 18.

Nec vocat ad cenam Marius, nec munera mittit,

Nec spondet, nec vult credere: sed nec habet.

Turba tamen non deest, sterilem quae cvert amicum,

Eheu quem fatuae sunt tibi Roma togae?

Statio, vestibulum fuit. A. Gellius, ex doctrina Sulpicii Apollinaris l. 16. c. 5. Qui domos igitur amplas antiquitus faciebant, locum ante ianuam vacuum relinquebant, qui inter fores doûs et viam medius esset; in eo loco, qui dominum eius domus salutatum venerant, priusquam admitterentur, consistebant. Donatus etiam ad illa Virg. l. 6. Aen. v. 273.

Vestibulum ante ipsum, primisque in faucibus Orci

Luctus, et ultrices posuêre cubilia curae:

Feralem, scribit, Ditis domum, ecce quale observabat officium, in primo vestibulo. Seneca loc. cit. stylum acuens, in has ineptas Officiosorum concursationes, in pectore amicus, non in Atrio quaeritur: Hîc enim locus status et sollemnis erat, ubi peragebatur haec fabula. Praeerat autem turbae huic, saltem in Aula Caesarum, quidam, ut videntur indicare rudera marmoreae inscriptionis, in quibus Nerito cuidam Divi Claudii nescio an liberto, Officii Imperat. forte curatori, locus monumenti designatur: quam coniecturam confirmant verba Martyrologii Romani: Pisis in Tuscia S. Torpesis Martyris qui magnus in officio Neronis primum fuit etc. Vide supra. Et Admissionalium forte id muneri incumbebat: Sed nec sane gratis Salutatores admissi sunt,

——— ——— Omnia Romae

Cum pretio: quid das, ut Cossum aliquando salutes?

Ut te respiciat clausô Veientô libellô.

Iuvenal. Sat. 3. v. 183. Quod et Seneca docet Ep. 4. Ut famem sitimque pellas, non est necesse superbis adsidere liminibus, nec supercilium grave et contumeliosam etiam humanitatem pati. Non est necesse, maria tentare, nec sequi castra. Parabile est quod natura desiderat, et expositum: ad supervacua sudatur. Illa sunt quae togam conterunt etc. Imo idem Iuvenal. Sat. 1. v. 95. ten viores atque obscuriores illud officium obiisse, ut sportulam lucrarentur, clare ostendit, verbis:

——— ——— Nunc sportula primô

Limine parva sedet turbae rapienda togatae,

Vide Kercoetium in Mastigophoro tertio, Octav. Ferrarium de Re Vestiaria l. 1. c. 33. Laur. Pignorium Comm. de Servis, etc. Et haec quidem pene publica fuit salutatio, illa privata, quam Galba Sulpicius, exoletam alibi, in domo sua obstinatissime retinuit; ut liberti servique bis die frequentes adessent, ac mane salvere, vesperi valere sibi singuli dicerent, apud Sueton. in eo c. 4.